Perę słów o opóźnionym rozwoju mowy
Obserwowany brak lub opóźnienie rozwoju mowy mogą być objawem zarówno:
· samoistnego opóźnienia rozwoju mowy - które jest konsekwencją różnic indywidualnych w zakresie tempa i rytmu rozwoju psychomotorycznego lub braku dojrzałości aparatu artykulacyjnego, jak i
· niesamoistnego opóźnienia rozwoju mowy - będącego następstwem zaburzeń o określonej etiologii, np. zaburzenia słuchu, upośledzenia umysłowego, uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego (uszkodzeń: korowych ośrodków mowy, układu pozapiramidowego czy minimalnej dysfunkcji mózgowia), uszkodzenia obwodowego narządu mowy, agnozji akustycznej, zaburzeń emocjonalnych i psychicznych oraz całościowych zaburzeń rozwojowych (jak np. autyzm) powstających na skutek działania biologicznych czynników patogennych. Do niesamoistnego opóźnienia rozwoju mowy może też dojść w wyniku oddziaływania na dziecko różnorodnych - gdy chodzi o jakość i siłę - czynników społecznych, takich jak brak wzorców językowych i podniet do mówienia czy też w wyniku deprywacji kulturowych i środowiskowych.
W związku z tym, że u każdego dziecka tempo i rytm rozwoju noszą cechy indywidualne, nie wszystkie odchylenia od normy należy traktować jako zaburzenia. Przypomnijmy, że normą rozwoju nazywa się te osiągnięcia w zakresie poszczególnych funkcji, które stwierdza się u większości dzieci w danym wieku.
A jakie są te normy? Otóż jeżeli chodzi o mowę wygląda to następująco: 
Tab. Irena Stryczek, Rozwój mowy dziecka.
Jeżeli chodzi o powstawanie głosek normą jest:
|
WIEK DZIECKA |
ARTYKULACJA GŁOSEK |
|
pierwsze miesiące życia |
powstają przypadkowe dźwięki tzw. głużenie |
|
ok. 6 miesiąca życia |
powtarzanie usłyszanych dźwięków tzw. gaworzenie |
|
1-2 rok życia |
pojawiają się pierwsze wyrazy: mama, tata, baba, dziecko wymawia samogłoski ustne: a, o, e, i, u, y oraz spółgłoski: p, b, m, d, t, n , a także zmiękczone: pi, bi, mi |
|
2-3 rok życia |
pojawiają się proste zdania, dziecko wymawia samogłoski nosowe: ę, ą i spółgłoski: w, f, wi, fi, ś, ź, ć, dź, ń, l, li, k, g, ch, ki, gi, chi, j, ł, pojawiają się spółgłoski s, z, c, dz |
|
4-5 rok życia |
Wymawia głoski s,z,c,dz, pojawia się głoska r oraz głoski: sz, ż, cz, dź |
|
5-6 rok życia |
Wymawia głoski : sz, ż, cz, dż, często r |
|
7 rok życia |
technika mówienia opanowana |
Drogi rodzicu pamiętaj, NORMĄ NIE JEST jeżeli dziecko przedszkolne:
- Ma kłopoty z połykaniem, gryzieniem, żuciem
- Ssie smoczek, butelkę lub kciuk
- Nieprawidłowo reaguje/ wcale nie reaguje na dźwięki otoczenia
- Oddycha przez usta
- Uporczywie ślini się
- Podczas mowy wsuwa język między zęby
Ostatnia aktualizacja: 2021-02-09
